آشنایی با سیستم اطلاعات بالینی CIS (clinical information system)

تعریف CIS :

به طور ‌کلی CIS سیستم اطلاعات بالینی است که برای پزشکان ، پرستاران ، متخصصان توان‌بخشی و دیگر حرفـه‌های مربوط به سلامت کاربردهای مفیدی دارد. 

مزایای CIS :

• بهبود کیفیت درمان از راه دور

• کاهش هزینه‌ها

• مدیریت داده‌ها

ادغام Teletherapy با CIS :

به ‌تازگی سیستم‌های اطلاعاتی بالینی CIS ها توسعه چشمگیری داشته اند و اکنون کاربردهایی برای پزشکان ، پرستاران و دیگر حرفه‌های مربوط به سلامت را شامل می‌شوند. کار ارائه شده در اینجا ادغام احتمالی یک سیستم ارزیابی از راه دور را با یک CIS برای افزایش قابلیت‌های آن مورد بررسی قرار می‌دهد.
نتایج آزمایش یک ادغام مناسب و فواید چندگانه مهم آن مانند استفاده از یک رابط برای مدیریت انواع بسیاری اطلاعات ، شامل اطلاعات مربوط به سلامت در دوره‌های داخل بیمارستان و خانه ، ایجاد جریان کاری و نقاط کنترلی در خلال مراقبت در خانه ، استفاده از معیارهای ثابت برای امنیت داده‌ها حفاظت از مسائل خصوصی را شامل می‌شود. استفاده از سیستم‌های ارتباط از راه دور پیشرفته و توسعه گسترده اختراع وسایل قابل حمل و انتقال اطلاعات بالینی ، امکان ارسال اطلاعات درمانی از فواصل دور به ویژه برای کاربردهای ارزیابی و مشاوره از راه دور را فراهم آورده است.
این مسأله باعث به وجود آمدن حجم روز افزون اطلاعات تهیه شده در خانه جهت ارسال به مراکز جمع آوری اطلاعات بیمارستانی شده است. این موضوع با تکنولوژی‌ها و پروتکل‌های بسیار ممکن شده است که انتخاب این اطلاعات تحت تأثیر نوع و میزان حیاتی بودن پارامترهایی است که باید ارزیابی شوند.

تکنولوژی‌های انتقال اطلاعات در دسترس و توانایی‌های تجهیزات نصب شده در محل بیمار قرار می‌گیرد. در میان راه حل‌های فنی و بر پایه معماری به کار رفته تا امروز هم سیستم‌های انتقال اطلاعات و ذخیره اطلاعات همزمان که داده‌ها را به فضاهای ذخیره سازی موقت جهت ارسال در زمان آینده می‌فرستند ، ارتباط‌ های نقطه به نقطه از میان نقاط جمع آوری شده را با استفاده از کانال‌های رادیویی مانند فرکانس رادیویی شبکه آنالوگ (P stn) شبکه داده‌ای و شبکه‌های ارتباطی سلولی و غیره وجود دارد.
اخیراً تمایل در زمینه پروتکل‌های انتقال ، بیشتر حول انتقال پیغام (برای مثال SMS ، MMS ، HL7 Soap ، ایمیل و غیره) یا بارگذاری اطلاعات در وب سایت می‌چرخد.
یک مورد که توجه کمتری به آن شده ، علیرغم حیاتی بودن در مورد ادغام مدالیتی‌ها بین جمع آوری داده‌ها از راه دور و سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی (HIS) است.
طی 15 سال گذشته دگرگونی‌های تدریجی در HISها انجام گرفته است. در حالی که پروتکل‌های اولیه اکثراً جهت برطرف کردن نیازهای حرفه ای اداری بیمارستان‌ها بوده‌اند.
به طور کلی فواید ادغام Teletherapy با CIS را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• استفاده از یک رابط برای مدیریت انواع اطلاعات مربوط به سلامت افراد

• ایجاد جریان کاری

• ایجاد نقاط کنترل در خلال مراقبت در خانه

• استفاده از معیارهای ثابت برای امنیت داده

• حفاظت از مسائل خصوصی بیماران

متدولوژی CIS :

متدولوژی CIS به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:

• سیستم Clinsuite :

یک سیستم اطلاعات بالینی در حمل بیمار است که توسط آزمایشگاه مهندسی بیومدیکال مؤسسه E. Medea توسعه یافته است.
این سیستم بر پایه معماری مشتری/خدمتگذار است ، یک برنامه به زبان و کلاس‌های بورلند Vcl با Dll modules. در جهت تسهیل وصل و آزاد سازی خودکار Plug-In است.
سیستم در ابتدا به منظور کاربرد در یک پروژه تحقیقاتی برای ذخیره سازی و مدیریت اطلاعات بالینی چند رسانه ای (شکل زیر) منظور شده بود و با معماری مدولار همانگونه که در CISهای مدرن معمول است طراحی شده بود.
به طور خلاصه مکانیزم CIS عبارت است از:

1. پروسه CIS شامل تعدادی مراحل است که بایستی کامل شوند.

2. هر مرحله به وظیفه ای خاص در فرایند اشاره دارد.

3. برای هر مرحله این امکان وجود دارد که حداکثر زمان ذخیره را تنظیم کند.

4. در حین انتقال اطلاعات ، ممکن است مکانیزم هشدار به کار افتد.

5. برای انتقال از مرحله ای به مرحله دیگر ، حداقل شرایط انتقال می‌تواند تنظیم شود.

6. اعمـالی که به صورت خودکار انجام می‌شوند ، می‌توانند تعریف شوند.

7. برخی دسته‌های اطلاعاتی را می‌توان به جریان‌های از پیش تعریف شده مربوط کرد تا هر شیئی که به این دسته تعلق دارد بتواند به صورت خودکار وارد جریان شود. در چند ماه گذشته یک سرور برای اطلاعات ذخیره شده از وسایل بازبینی از راه دور به Clinsuite متصل شده است.

• سیستم بازبینی از راه دور :

یک سیستم بررسی از راه دور به طور مخصوص برای بیمارانی که به پاتولوژی بحرانی مبتلا بودند (برای مثال بیمارانی که جراحی ارتوپدی داشته اند یا عامل کمودنرویت دریافت کرده اند یا هنوز برای اختلال تونوس ، دارو مصرف می‌کنند به کار رفته است) که از بیمارستان مرخص می‌شوند.
با توجه به یک پروسه کلی ، به محض آنکه از بیمارستان مرخص شدند ، این بیماران به مرکزی برای پیگیری‌های دوره ای جهت بررسی روند بهبود بالینی و در نتیجه اعمال تغییرات در درمان از قبل مشخص شده منتقل می‌شوند. این موضوع می‌تواند باعث زحمت برای بیماران شود به خصوص بیمارانی که دور از مرکز زندگی می‌کنند و بیمارانی که به اختلالات آسیب حرکتی دچار هستند. به علاوه در برخی موارد که معاینات پیگیری در مقایسه با پیشرفت بیماری زودتر است ، بیهوده تلقی می‌شوند.
برای تحقیق این که آیا این ملاقات‌ها می‌توانند کم شوند بدون آنکه بر استانداردهای مراقبت تأثیر بگذارند ، بعضی از بیماران بـه وسایلی که مجهز به یک سیستم ضبط و ارسال اطلاعات بود تجهیز شدند ، به بیماران و خانواده‌هایشان دستورالعمل استفاده از وسیله و کارایی خودکار بعضی آزمایشات که بایستی ضبط و به مرکز ارسال شوند آموزش داده شده بود. پزشک شرایط بیمار را ارزیابی کرده آن را با داده‌های قبلی مقایسه نموده و نهایتاً فعالیت‌های بهبود دهنده را اختیار کرده یا بیمار را به مرکز دیگری برای معاینه دعوت می‌کند.
وسیله ای که در اختیار بیمار قرار می‌گیرد ، یک Palmtop با نرم افزارهای لازم بـرای کارایی آزمایش است. ارتباط توسط GSM/GPRS در 98 درصد محدوده ایتالیا از ارتباطات اینترنتی از طریق یک gateway تضمین می‌شود.
استراتژی‌های زیادی برای ارسال اطلاعات از Palmtop به مرکز جمع آوری اطلاعات به کار برده می‌شود. استفاده از سیستم ارسال پیام HL7 به میزان قابل توجهی ارتباط اطلاعات در CIS را تسهیل می‌کند اما احتیاج به منبع تغذیه محاسباتی و ذخیره دارد که در محل بیمار در دسترس نیست.
بارگذاری اطلاعات از طریق وب هم یک راه‌ حل بهینه نیست ؛ زیرا احتیاج به مدل‌های عکس‌العمل و راهبردی دارد که همیشه با یک Palmtop پشتیبانی نمی شوند. به ‌علاوه امکان کنترل سطح پایین یک وسیله قابل حمل را که اغلب همراه یک رابطه حسگر خارجی مورد نیاز است ، فراهم نمی کند.
بنابراین تصمیم گرفته شد که گرفتن و ارسال اطلاعات با یک برنامه که روی یک وسیله قابل حمل در محیط Net اجرا می‌شود کنترل شود.
اطلاعات با پروتکل HTTP منتقل می‌شوند که بی نهایت به‌ کارگیری آن آسان و سبک است و قادر است از طریق شبکه‌های UMTS جابجا شود و از طریق اینترنت به مرکز جمع آوری هدایت شود.
امنیت اطلاعات در سطح ارتباط بین گیرنده و فرستنده توسط لایه امنیتی انتقال TLS برای نظارت ، ارتباط و قابلیت اطمینان تضمین می‌شود. مرکز جمع آوری به یک سرور Apache http که جاوا Tom Cat) Servlet) را اجرا می‌کند ، مجهز است.

سـیستم ارزیابی از راه دور در CIS به حالت کامل ترکیب شده و به عنوان منبع اطلاعاتی سیستم دیگری تلقی شده است. ارتباط بین سیستم ارزیابی از راه دور و CIS توسط یک Servlet ممکن می‌شود که بر ارتباط Http نظارت می‌کند ، ارتباط Https ایمنی را باز می‌کند و اطلاعات را از سیستم ارزیابی از راه دور دریافت می‌کند.

• سیستم ادغام Teletherapy با CIS :

به صورت خلاصه عبارت است از: سیستم ارزیابی از راه دور با CIS به حالت کامل ترکیب شده و به عنوان منبع اطلاعاتی سیستم جدیدی تلقی می‌شود. ارتباط بین سیستم ارزیابی از راه دور و CIS توسط یک Servlet برقرار می‌شود.
اطلاعات در یک پایگاه داده ذخیره شده اند و به مدل پردازشگر برای نوع اطلاعاتی خاص مربوط شده است. این مورد از راه‌های بیشماری می‌تواند انجام پذیرد ، از جمله:

1. به وسیله انتقال اطلاعات بوسیله مدل CIS پایگاه داده توسط ابزارهای ارتباطی (مانند GDBC و ODBC)
2. به وسیله کانال ارسال پیغام HL7 بین Servlet و یک ارتباط همیشه فعال مدل CIS (برای مثال توسط Chameleon HL7)
3. به وسیله تعریف برخی رویه‌ها در مدل CIS تا از راه دور توسط Servlet معرفی شود (برای مثال توسط SOAP ، CORBA ، RPC)

برای مثال ، یک فیلم ضبط شده که توسط بیمار فرستاده شده ، وارد رکورد سابقه درمانی الکترونیکی بیمار می‌شود. پزشک می‌تواند فایل را با استفاده از ابزارهای CIS مشاهده کند.
فیلم ضبط شده همچنین می‌تواند به صورت خودکار به جریان کاری از پیش تعریف شده مربوط شود و به ایستگاه‌های کاری مختلف جهت گزارش ، باز خورد تحویل به بیمار و ذخیره سازی ارسال شود. در هر مرحله ، چک کردن‌ها (برای مثال تضمین زمان حداکثر مجاز برای گزارش) و اعمال خودکار CIS (برای مثال تأیید MMS به Palmtop بیمار) انجام خواهد شد.

ارزیابی ادغام Teletherapy با CIS :

سیستم ارزیابی از راه دور از طرق مختلفی مورد آزمایش قرار می‌گیرد. در خانه بیمار ، بعضی فیلم‌های کوتاه از طریق Palmtop در حالی که کارهای خاص یک پروتکل بالینی تعریف شده را انجام می‌دهد ، ضبط می‌شود. به خصوص بیمار کمی راه رفته و بعضی تمرینات انعطافـی و کششی برای اتصالات دست و پا را انجام می‌دهد. فیلم‌ها به CIS بیمارستان توسط برنامه طراحی شده به خصوص در Palmtop ارسال می‌شود.
Servlet که در CIS طراحی و تعبیه شده بود ، اطلاعات بیمار را دریافت می‌کند و به طور خودکار آن‌ها را به رکورد الکترونیکی مربوطه بیمار مربوط می‌کند. پیغام هشدار مناسب تأیید دریافت شده و اطلاعات جدید از بیمار به پزشک مسئول ارسال می‌شود.
پزشک رکورد سابقه بالینی الکترونیکی بیمار را بررسی می‌کند ، اطلاعات را ارزیابی کرده و یک پاسخ به بیمار فرستاده می‌شود. پیغام به طور مناسب توسط CIS پردازش شده و به Palmtop بیمار از طریق Servlet ارسال می‌شود.
یک CIS بیمارستانی و یک سیستم ارزیابی از راه دور خانگی به طور کامل و مناسبی به هم مرتبط اند. سیستم ارزیابی از راه دور به عنوان وسیله ضبط اطلاعات محلی دیگری در بیمارستان تلقی می‌شود. این مسئله فواید بسیاری به همراه دارد.

• پزشک برای کارهای روزانه از یک رابط استفاده می‌کند که امکان مدیریت بیماران را فراهم می‌کند. تمام اطلاعات بالینی بیمار در این رابط بدون توجه به مبدأ آن در دسترس است (بخش‌های بیمارستان ، واحدهای عملیاتی ، آزمایشگاه‌ها یا اطلاعاتی از خانه بیمار.)

• فرایندهای مرور ، گزارش یا ذخیره اطلاعات چگونگی یکسانی دارند ؛ حتی مبدأ یا طبیعت اطلاعات فرق می‌کند (برای مثال اطلاعات عکسبرداری عصبی ، آزمایشات روانپزشکی ، EMG ، فایل‌های فیلم‌های ضبط شده و غیره.)

• فرایندهای انجام مراقبت تمام مدت به‌طور پیوسته ، یکنواخت و دائم انجام می‌شود که دوره‌های درمانی داخل بیمارستانی را با دوره‌های درمانی در منزل مطابقت می‌دهد.

• معماری بر پایه مدل CIS این امکان را می‌دهد که به آسانی مدل‌های جدیدی برای مدیریت اطلاعات اضافه کرد (برای مثال برای گرفتن اطلاعات از رابط‌های گیرنده از راه دور به طور ابداعی.)

• CIS خطر اشتباهات و غفلت‌ها را کاهش می‌دهد. برای مثال ، اطلاعات رسیده از خانه بیمار از میان تعدادی نقاط کنترلی می‌گذرد تا از دریافت صحیح آن ها ، مشاهده آن‌ها به وسیله پزشک و گزارش پزشک اطمینان حاصل شود.

• امنیت اطلاعات ، کنترل دسترسی ، حفاظت از مسایل شخصی از معیارهای ثابت ، یکپارچه و متمرکز پیروی می‌کنند. بنابراین به بازدهی و سهول مدیریت آن‌ها افزوده می‌شود.

برآورد نتایج ادغام سیستمTeletherapy و CIS :

• استفاده پزشک از یک رابط برای کارهای روزانه و امکان مدیریت بهینه بیماران

• یکسانی فرایندهای مرور، گزارش و یا ذخیره اطلاعات

• پیوستگی یکنواخت و دائم فرایندهای انجام مراقبت بیماران

• کاهش خطر اشتباهات و غفلت‌ها

سیستم درمان از راه دور برای اختلالات شناختی ارائه شده است تا بیماران مبتلا به اختلالات شناختی بتوانند درمان را در خانه داشته باشند. این کار راحت تر و مؤثرتر از درمان سنتی و ویزیت‌های بیرون از خانه بیماران در بیمارستان توانبخشی است. این سیستم تمرینات شناختی را بر پایه کامپیوتر و درمان از راه دور در اینترنت ایجاد کرده است. سیستم درمان از راه دور ترکیبی از سیستم آموزش شناختی به کمک کامپیوتر (CACT) و درمان از راه دور وب (از طریق اینترنت) برای مدیریت سیستم و ثبت سوابق تمرینی است. توانایی‌های مختلف این سیستم کاملا مورد آزمایش قرارگرفته اند و نشان می‌دهد که سیستم کاملا امن و پایدار است. پایگاه وب از راه دور اکنون در مرکز تحقیقات توانبخشی چین برای انجام بعضی آزمایشات توسط موارد واقعی و جمع‌آوری اطلاعات بالینی برای کارهای آینده به‌کار گرفته شده است.

سیستم سلامت به طور فزاینده ای یک سیستم پیچیده و متفاوت است که مراقبت را نه تنها در مراکز تخصصی بلکه تا حدود فزاینده ای در خانه بیمار فراهم می‌کند. به تازگی سیستم‌های اطلاعاتی بالینی (CISها) توسعه چشمگیری داشته اند و اکنون کاربردهایی برای پزشکان ، پرستاران و دیگر حرفه‌های مربوط به سلامت را شامل می‌شوند. ادغام احتمالی یک سیستم ارزیابی از راه دور را با یک CIS برای افزایش قابلیت هایش مورد بررسی قرار می‌دهد. نتایج آزمایش یک ادغام مناسب و فواید چندگانه مهمی مانند استفاده از یک رابط برای مدیریت انواع بسیاری اطلاعات ، شامل اطلاعات مربوط به سلامت در دوره‌های داخل بیمارستان و خانه ، ایجاد جریان کاری و نقاط کنترلی در خلال مراقبت در خانه ، استفاده از معیارهای ثابت برای امنیت داده‌ها و حفاظت از مسائل خصوصی را شامل می‌شود.
در این پروسه این نکته مهم است که باید از پیوستگی در دریافت و ارسال اطلاعات بالینی مطمئن باشد تا از فقدان مزایای سیستم‌ها اطلاعاتی بالینی امروزه مانند امکان ثبت کامل مسیر مراقبت از بیمار جلوگیری شود و حفاظت اطلاعات و مسائل خصوصی تضمین شود.
این کار نشان می‌دهد که یک سیستم ارزیابی از راه دور خانگی به طور کامل با یک CIS مدرن ادغام می‌شود تا تمام ویژگی های CIS را به‌کار گیرد. مزایای مورد انتظار مراقبت چند شاخه ای ، کیفیت بالا و پیوسته جهت کاهش هزینه‌ها برای به کارگیری سیستم‌های جدید ارزیابی از راه دور است.